Από: Γιώργος Παπαϊωάννου
Οι κυριότερες επιπτώσεις από τις αλλαγές που έλαβαν και λαμβάνουν χώρα στην αγορά της υγείας και έχουν επίπτωση στο φαρμακείο σήμερα είναι:
`Η αύξηση του ανταγωνισμού σε όλα τα επίπεδα.
Η διάβρωση των περιθωρίων κέρδους όλων των εμπλεκομένων στην αλυσίδα παραγωγής και διακίνησης των φαρμακευτικών προϊόντων.
Η διαφοροποίηση της αγοράς, που πλέον έχει γίνει πολυπλοκότερη σε όλα τα επίπεδα.
Οι αλλαγές στην κατανάλωση των προϊόντων υγείας,
έχει επηρεάσει σημαντικά τόσο τον ρόλο του φαρμακοποιού, όσο και αυτόν
του καταναλωτή των προϊόντων υγείας. Συγκεκριμένα και μιλώντας για τον
καταναλωτή, στον οποίο όλο και περισσότερο αναφερόμαστε όλοι,
επιθυμώντας να καλύψουμε τις ανάγκες του, δημιουργούνται κάποια
ερωτήματα:
Πόσο διαφορετικός σε σύγκριση με το παρελθόν είναι ο σημερινός καταναλωτής ;
Τι απαιτήσεις έχει ο σημερινός πελάτης από τον φαρμακοποιό ;
Πώς εξελίσσονται οι σχέσεις πελάτη-φαρμακοποιού ;
Με ποια στρατηγική μπορούμε να κτίσουμε κερδοφόρες σχέσεις αμοιβαίου οφέλους;
Mέσα στα πλαίσια των γενικότερων αλλαγών στην αγορά, το μεγάλο ερώτημα είναι πώς το σημερινό φαρμακείο θα μπορούσε να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις. Για να το επιτύχει αυτό, θα πρέπει να αναζητήσει και εντοπίσει τις ευκαιρίες και τις απειλές των σημερινών καιρών και να χαράξει τις στρατηγικές και πολιτικές που θα το φέρουν στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων και όχι στο περιθώριο. Οι φαρμακοποιοί θα χρειαστεί επίσης, μετά τον εντοπισμό των απειλών και των ευκαιριών, που το εξωτερικό περιβάλλον και η αγορά δημιουργεί, να διαγνώσουν και εντοπίσουν τις αδυναμίες τους, που τους εμποδίζουν να πετύχουν το στόχο τους, αλλά και τα δυνατά σημεία που θα τους βοηθήσουν να τον επιτύχουν.
Ο κυριότερος ανταγωνισμός για το σημερινό φαρμακείο είναι ο «κακός» φαρμακοποιός. Λέγοντας αυτό θέλω να τονίσω ότι το φαρμακείο έχει πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν να το καθιστούν παντοδύναμο έναντι του οποιουδήποτε ανταγωνιστή.
Το πρόβλημα στην ουσία του είναι η μη ενασχόληση του φαρμακοποιού με την επιχείρηση του αλλά και της επιστήμης του, που τον καθιστά ανίκανο να μελετήσει και να εντοπίσει τις αλλαγές που γίνονται στην αγορά και φυσικά να στρέψει τις ενέργειες του και τις δυνάμεις του συντονισμένα στην κατεύθυνση των αλλαγών, που είναι απαραίτητες προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νέες καταστάσεις.
Εμείς ως φαρμακοποιοί έχουμε στα χέρια μας ένα στρατηγικό πλεονέκτημα.
Μία συγκεκριμένη και μοναδική ικανότητα. Να ΠΟΙΟΥΜΕ ΦΑΡΜΑΚΟ. Όχι να το πωλούμε απλώς. Είμαστε σε θέση βάσει των σπουδών μας, να φτιάξουμε, να παρασκευάσουμε ένα φάρμακο, να το προτείνουμε στον πελάτη μας, να τον συμβουλεύσουμε, να τον κατευθύνουμε. Δηλαδή να προάγουμε και να διαφυλάττουμε την υγεία του πολίτη, ο οποίος στο πρόσωπο μας, πρέπει να βλέπει τον καταρτισμένο επιστήμονα και όχι τον «επιχειρηματία».
Το κλειδί λοιπόν της επιβίωσης είναι η διαφοροποίηση.
Η διαφοροποίηση έρχεται μέσα από τη γνώση, και την εξειδίκευση.
Η διαφοροποίηση λοιπόν, δύναται να έρθει πλέον, ΜΟΝΟ από το εργαστήριο του φαρμακείου μας.
Την ανάπτυξη των φαρμακείων μ’ εστίαση στα ιδιοπαρασκευαζόμενα προϊόντα εργαστηρίου. Η εξειδίκευση του εναλλακτικού «πράσινου φαρμακείου>> θα διαφοροποιήσει το σημείο πώλησης και θ’ αναδείξει το ρόλο του φαρμακοποιού ως συμβούλου υγείας.
Υποχρέωσή μας λοιπόν, αλλά και ανάγκη που επιτάσσει η εποχή, είναι το εργαστήριο του φαρμακείου μας να είναι στο ύψος των περιστάσεων, εξοπλισμένο και λειτουργικό.
Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για τη παρασκευή γαληνικών σκευασμάτων θα πρέπει είναι κατάλληλου υλικού (κυρίως τα τμήματα που έρχονται σε άμεση επαφή με το προϊόν), σχεδιασμού και μεγέθους, να πληροί τις προδιαγραφές για τη χρήση για την οποία προορίζεται, να έχει γίνει σωστά η εγκατάσταση του και να έχει ελεγχθεί η σωστή λειτουργία του.
Η χρήση σύγχρονου εξοπλισμού μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση της ποιότητας των σκευασμάτων και στη παροχή ευελιξίας και δυνατότητας επέκτασης στη παρασκευή μεγάλου αριθμού φαρμακοτεχνικών μορφών
Το
εργαστήριο του φαρμακείου και η παρασκευή γαληνικών σκευασμάτων, έχει
χαρακτηριστεί ως μέσο διαφοροποίησης και παροχής σημαντικού
ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στο φαρμακοποιό του 21ου αιώνα.
Τον 21ο αιώνα τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν και η αγορά των
γαληνικών σκευασμάτων μπορεί να χαρακτηριστεί ως ραγδαία αναπτυσσόμενη
λόγω των σημαντικών αναγκών που αυτά μπορούν να καλύψουν.
Συγκεκριμένα, τα γαληνικά σκευάσματα παρέχουν τη δυνατότητα:
• Συνταγογράφησης ενός μεγάλου αριθμού δοσολογικών σχημάτων και
προϊόντων με συνδυασμούς φαρμακευτικών ουσιών που δε προσφέρονται για
οικονομικούς ή άλλους
λόγους ή παρουσιάζουν έλλειψη.
• Αλλαγής των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών των εμπορικών σκευασμάτων
(π.χ. μετατροπή δισκίων σε πόσιμο εναιώρημα, βελτίωση γεύσης κλπ.)
• Κάλυψης των αναγκών κοινωνικών ομάδων με ιδιαίτερες ανάγκες όπως οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά.
Τι σημαίνει όμως για τον ίδιο το φαρμακοποιό η στροφή προς το εργαστήριο του φαρμακείου
1. Αξιοποιείται η δύναμη του πάγκου και η εμπιστοσύνη του καταναλωτή.
2. Το φαρμακείο διαφοροποιείται.
3. Μπορεί να προσφέρει εξειδικευμένα προϊόντα.
4. Μπορεί να αναπτυχθεί σε επιχείρηση παραγωγό καλλυντικών – φαρμάκων – OTC.
5. Επενδύει στο μέλλον. Προσανατολίζεται σε άλλες αγορές.
Μεγάλη σημασία έχει η συνεχής επιμόρφωση και ενημέρωση του φαρμακοποιού στην Ομοιοπαθητική , Φυτοθεραπεία, Γεμμοθεραπεία, Αρωματοθεραπεία, Ανθοϊάμματα, Κοσμετολογία,Marketing και στην ανάπτυξη του εργαστηρίου του.
Για παράδειγμα, η γνώση των ιδιοτήτων των εκδόχων και των δραστικών συστατικών, των βοτάνων, των ελαίων, των φυτικών συμπληρωμάτων διατροφής και γενικά των διαφόρων τεχνολογιών, μπορούν να τον βοηθήσουν να ξεχωρίσει, να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα του και να εξελιχθεί ως επιστήμονας.
Υπάρχει
ένας μεγάλος αριθμός σεμιναρίων, συγγραμμάτων και εκπαιδευτικών
προγραμμάτων που μπορούν να τον βοηθήσουν στη προσπάθεια του αυτή.
Η γαληνική φαρμακευτική και η εργασία στο εργαστήριο του φαρμακείου,
συνδέει τον φαρμακοπώλη του παρελθόντος με το φαρμακοποιό του σήμερα και
αποτελεί σημαντικό κομμάτι του φαρμακευτικού επαγγέλματος.
Η παρασκευή γαληνικών σκευασμάτων απαιτεί σημαντική εμπειρία και επιστημονική γνώση!
Ένας φαρμακοποιός λοιπόν οφείλει να βελτιώνεται διαρκώς, να διασφαλίζει τη Ποιότητα και την Ασφάλεια των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρει.
Επενδύοντας σε Εναλλακτικές Θεραπείες
Συμπληρωματικές ή Παράλληλες
Με τον ευρύ όρο εναλλακτικές θεραπείες εννοούμε κάθε φυσική θεραπεία.
Οι εναλλακτικές θεραπείες είναι μόνο η Ομοιοπαθητική και ο Βελονισμός. Είναι δύο αυτοτελή θεραπευτικά συστήματα, που το καθένα χρησιμοποιεί τα δικά του θεραπευτικά μέσα, η μεν Ομοιοπαθητική τα αραιωμένα και δυναμοποιημένα ομοιοπαθητικά φάρμακα, ο δε Βελονισμός της βελόνες. Όλες τις άλλες θεραπευτικές τις αποκαλούμαι παράλληλες η συμπληρωματικές.
Η Φυτοθεραπεία δεν είναι ούτε εναλλακτική, ούτε συμπληρωματική, είναι αυτή καθαυτή η ιατρική και η Φαρμακευτική, αντί να θεραπεύουμε με χημικό φάρμακο, δίνουμε φυτικό.
Οι Φαρμακοποιοί στο Πανεπιστήμιο διδάσκονται Γενική Βοτανική, Συστηματική Βοτανική, Φαρμακογνωσία, σε αντίθεση με τους γιατρούς που δεν διδάσκονται.
Οι Ιατρικές Σχολές από το 1965 σταμάτησαν να διδάσκουν τα αντίστοιχα μαθήματα και δεν γνωρίζουν φυτοθεραπεία, παρά όσοι από ζήλο μετεκπαιδεύτηκαν.
Οι γιατροί γνωρίζουν την ατροπίνη, αλλά δεν γνωρίζουν την Belladonna,γνωρίζουν το Buscopan, αλλά δεν γνωρίζουν τον Yoscyamo,παρόλο ότι το 80% των χημικών φαρμάκων προέρχονται από το φυτικό βασίλειο.
Οι «εναλλακτικές θεραπείες» και ότι έχει σχέση με το φυσικό για την υγεία και τη διατροφή μας, αποτελεί μια σύγχρονη τάση. Το φαρμακείο, έχοντας μια αναμφισβήτητη αξιοπιστία στο φάρμακο και στην διαχείριση της ασθένειας, έχει παράλληλα κτίσει, ή οφείλει να κτίσει, μια αξιοπιστία στον τομέα της πρόληψης.
Σχεδόν κάθε πελάτης που μπαίνει στο φαρμακείο θέλει να ασχοληθεί με την υγεία του ακόμη και πριν αρρωστήσει. Είναι μια πραγματικότητα που οφείλουμε να επενδύσουμε επάνω της σαν επιστήμονες και πρεσβευτές της πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Οι «εναλλακτικές θεραπείες» εντάσσονται κυρίως στον τομέα της πρόληψης και για να είναι αποδοτικές, απαιτούν συνεχή εκπαίδευση και μια ιδιαίτερη έκθεση μέσα στον χώρο.
Απαιτείται σωστή σηματοδότηση του φαρμακείου, με τα κατάλληλα υλικά επικοινωνίας και τις οργανωμένες προβολές. Η σήμανση στα ράφια είναι μάλιστα πρωταρχικής σημασίας, καθώς και η οργάνωση θεματικών βιτρινών, ιδιαίτερα για τα διαιτητικά και τα συμπληρώματα διατροφής.
Σημαντικής σπουδαιότητας είναι επίσης και η ενημέρωση του πελάτη στα βασικά δραστικά συστατικά.
Η ομοιοπαθητική, η φυτοθεραπεία και η αρωμαθεραπεία απαιτούν παράλληλα και ειδικές γνώσεις με εξειδικευμένη εκπαίδευση που προσφέρει τις βάσεις όχι μόνο για την παρασκευή τους, αλλά και για τη κατάλληλη συμβουλή υγείας.
Ιδιαίτερα η φυτοθεραπεία και η αρωματοθεραπεία ταιριάζει στα φαρμακεία εκείνα που θέλουν να παρουσιάσουν μια εικόνα προσανατολισμένη στη ολιστική και φυσική θεραπευτική.
Η αρχική προσέγγιση του πελάτη χρειάζεται προσπάθεια και το κατάλληλο υλικό επικοινωνίας. Ένα ειδικό ενημερωτικό έντυπο και μια θεματική βιτρίνα θα ήταν ανεκτίμητα εργαλεία προβολής της κατηγορίας.
Η σοβαρή ενασχόληση του φαρμακοποιού με αυτή την κατηγορία, ιδιαίτερα η παρασκευή δικών του παρασκευασμάτων στο εργαστήριο, αφήνει αξιοσημείωτα κέρδη.
Γιώργος Ι.Παπαϊωάννου
Φαρμακοποιός
Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Εταιρειών Medicum
Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικών Φαρμακοποιών